Auteursarchief: admin

Onverwacht en zorgelijk nieuws

Beste familie, vrienden en bekenden,

De achterliggende anderhalve week zijn er rondom mijn gezondheid grote zorgen ontstaan. Op een ochtend werd ik (Erna) wakker en ontdekte dat een gedeelte van mijn gezichtsveld was verdwenen. Omdat ik ook migraine-achtige klachten had, dachten we aanvankelijk aan migraine. Mijn ogen werden nagekeken door een oogarts, om een netvliesloslating uit te sluiten, en gelukkig waren mijn ogen helemaal goed. Maar de uitval bleef en toen ben ik woensdag met spoed opgenomen in het ziekenhuis.

In het ziekenhuis bleek uit een MRI scan dat ik een klein herseninfarct heb doorgemaakt. De afgelopen dagen heb ik allerlei onderzoeken gehad, gericht op het vinden van een oorzaak. Omdat een herseninfarct op jonge leeftijd raar is, wordt er gezocht naar onderliggende problemen, bijvoorbeeld een hartafwijking of een afwijking in de bloedstolling, etc. Tot nu toe is daarbij niets gevonden, maar veel uitslagen wachten nog. Vanaf gisteren ben ik gelukkig weer thuis, het is de bedoeling dat verder onderzoek/ behandeling poliklinisch verloopt. Waarschijnlijk zal ik in ieder geval voor de rest van mijn leven bloedverdunners moeten gebruiken om risico op herhaling te beperken.

Het voelt alsof we in een emotionele achtbaan zitten en we proberen te verwerken wat er is gebeurd. Ook voor Michel en de kinderen is dit heel heftig. Om de zorgen rondom mijn gezondheid, maar ook om alle mogelijke consequenties die dit kan hebben voor ons leven en werk in PNG. Het is voor ons op dit moment nog niet duidelijk wat die consequenties zullen zijn. Ons vertrek staat vooralsnog gepland op 5 maart. We weten nog niet of dit uitgesteld moet worden, en zelfs is het niet zeker of we wel terug kunnen naar PNG. We hopen en bidden dat we ondanks alles toch spoedig mogen terugkeren naar PNG. We houden van PNG en willen niets liever dan terug gaan en verder gaan met het werk waar we aan begonnen zijn.

Aan de buitenkant is er niets aan mij te zien (gelukkig), maar ik mis ongeveer een kwart van mijn gezichtsveld (links onder). Ik kan wel gewoon scherp zien, maar als ik bijvoorbeeld een boekje voorlees, zie ik wel het boek, maar niet het kind links naast me. Ik ben dankbaar dat het buitenste randje vorige week is terug gekomen, maar daarna heb ik geen verbetering meer gemerkt. Ik begin er aardig aan te wennen en kan er wel mee leven, denk ik. Er is een kleine kans dat het zicht in de loop van dit jaar nog (gedeeltelijk) terug komt. Wat wel heel moeilijk is, is dat het niet meer veilig is om auto te rijden en zelfs ook niet om met kinderen naast me te fietsen. Daardoor ben ik behoorlijk beperkt wat vervoer betreft. Ook is het kijken met een grauwe vlek vermoeiend, hopelijk trekt dat nog bij.
Ik ben dankbaar voor de vele mensen om ons heen die meeleven, meebidden en helpen. Ik begrijp God niet, maar dat hoeft ook niet. Ik vertrouw Hem, belijd en geloof dat Hij goed is en houdt daaraan vast, hoe moeilijk dat soms ook is. Hij is mijn liefhebbende en almachtige Vader. Hij staat erboven, Hem ontglipt niets. Hij heeft controle over ons en over Zijn eigen werk in PNG en overal.

Tot slot delen we nog mee dat we de achterbanmorgen op za. 10 februari, van 10.00 – 12.00 vooralsnog gewoon door laten gaan. We hopen dan een en ander over ons leven en werk in Papoea-Nieuw-Guinea vertellen en zien er naar uit om veel mensen te ontmoeten. Iedereen van harte welkom! Een berichtje wordt op prijs gesteld als u / jij komt.

Een hartelijke groet,

ook namens Michel en de kinderen,

Erna Pauw

Weer thuis in Nederland

2 reacties

Na een lange reis van vier dagen, inclusief tussenstops en overstappen, zijn we dan eindelijk weer in Woudenberg beland. Zo’n reis is spannend, vermoeiend en heeft toch ook weer zijn leuke en grappige kanten. In Hongkong trekken we met meer dan één kind altijd de aandacht als we over het vliegveld lopen. Camera’s worden tevoorschijn gehaald en vriendelijke Chinezen proberen maatjes te worden met de kinderen. In het vliegtuig is het altijd weer een verrassing wat we voor eten krijgen en er is overal natuurlijk zoveel te zien. Op de langste vlucht, van Hongkong naar Frankfurt, waren we gezegend met maar liefst 10 extra, onbenutte zitplaatsen, waardoor de kinderen lekker languit konden slapen, in plaats van zittend in een stoel.
Nu zijn we weer in Woudenberg en dat voelt als vanouds: opgehaald en begroet door familie, op zondag naar de eigen gemeente, op maandag naar de vertrouwde Wartburg en op dinsdag zelfs opa en oma morgen op school! We willen iedereen hartelijk bedanken die eraan heeft bijgedragen om onze overgang naar Nederland zo gemakkelijk mogelijk te maken: familie, vrienden, gemeenteleden, jufs en meesters, klasgenootjes, ontmoetingen in de gemeente, bij het koffiedrinken na de dienst, in de winkel, op school, aan huis, via email of anderszins.

Op dit moment zijn we hard bezig om onze jetlag weg te werken. Het blijft een raar fenomeen om aan het einde van de middag plotseling van de ene op de andere minuut overvallen te worden door zo’n enorme vermoeidheid dat je denkt dat je een hele dag kunt slapen. Maar midden in de nacht ben je toch weer klaar wakker. Men zegt dat je voor elk uur tijdsverschil een dag nodig hebt om in het normale ritme te komen. Bij ons komt dat neer op acht dagen. Dat klopt wel zo’n beetje met onze ervaring, maar we hopen er altijd weer op dat het dit keer iets sneller gaat.

Een van de meest gestelde vragen die we krijgen, is: ‘Hoe is het weer om in Nederland te zijn?’ Afhankelijk van de context geven we dan verschillende antwoorden. Soms benadrukken we het vertrouwde, zoals hierboven beschreven. Andere keren benadrukken we het ‘lekkere’, zoals bruin brood met kaas of het eerste wat Josia ’s morgens zegt, als hij wakker wordt: pepernoten! Mensen denken vaak dat we het hier wel koud zullen vinden, maar mooier oktoberweer kunnen we ons in Nederland nauwelijks voorstellen. Daarbij is het ook genieten van de kleurrijke herfst.

Dit keer willen we de vraag ook eens van een ander gezichtspunt bekijken. En dat is dat het met behoud van al het bovenstaande, ook heel vreemd is om weer in ons eigen land en woonplaats te zijn. Je moet weer aan zoveel dingen wennen: o ja, het stuur in de auto zit links en we rijden rechts. Bij het afslaan gaan nog steeds vaak de ruitenwissers aan, in plaats van het knipperlicht. Eén dag na aankomst reden we de Dorpsstraat in. We waren zo onder de indruk van de nieuwe parkeerplaats en de toegang daartoe dat we de borden over het hoofd zagen en plotseling tegen het verkeer in reden. Blijkbaar is het toch niet altijd even verstandig om te ‘doen wat we altijd zo hebben gedaan’. Zondagmorgen in de kerk, komt de kerkenraad binnen en zegt Obadja: ‘Zijn dat allemaal dominees?’ Winkelen is ook al zo vreemd: bij vrijwel elk product moet je kiezen welke variant je wilt. Wil je de goedkoopste of de beste, of – helemaal goed – de goedkoopste beste? Of toch maar de beste goedkoopste?
Het is ook een ontdekking – op zondagmorgen – om je te realiseren dat we nog helemaal geen Nederlands contant geld hebben, laat staan collectemunten.

Al met al overheerst de dankbaarheid, dat we veilig geland zijn op Nederlandse bodem. Dankbaar, dat we weer tussen de mensen mogen zijn die ons lief en dierbaar zijn. Dankbaar, dat het al die tijd met de zwangerschap van Erna zo goed is gegaan. In het licht van eerdere ervaringen, is dat altijd weer een wonder van genade.

In de komende tijd hopen we velen van u / jullie te ontmoeten en we zien uit naar een gezegende tijd in Woudenberg.

Hartelijke groet,

Michel en Erna,
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en …

Een Boek dat tot leven komt

1 reactie

‘Wij willen dat de Bijbel een levend boek wordt!’, zo luidde één van de gebedspunten tijdens een doordeweekse kerkelijke samenkomst in Aramba. Zonder dat ze het wisten, was dit een antwoord op onze gebeden voorafgaand aan Michels derde verblijf in Aramba, dit keer alleen.

(Deze tekst verscheen eerder in het kerkblaadje van onze thuisgemeente)

Een levend boek?
Tijdens onze eerste twee bezoeken aan Aramba konden we niet zo’n goed beeld krijgen van de plaatselijke kerk in Aramba. We vonden dat er maar weinig mensen naar de kerk kwamen en dan vooral vrouwen en kinderen. Aan de andere kant kwamen we veel enthousiasme tegen voor het Bijbelvertaalproject. Maar dat kwam vooral van de kant van de kerkleiders en de vertalers.

De landelijke kerk, waarbij de plaatselijke kerk in Aramba is aangesloten, is goed georganiseerd, gezond in de leer en de kerkleiders in Aramba geven blijk van een oprecht geloofsleven in afhankelijkheid van God en in bewogenheid met mensen. Maar hoe zit het met de doorsnee Aramba-mensen?

Deze vragen hielden ons erg bezig, toen we dit verblijf in het dorp aan het voorbereiden waren. We hebben gebeden of de Heere iets wil laten zien van Zijn werk onder deze mensen.

Dankdag voor gewas
Op de dag van aankomst is er een samenkomst in de kerk, waarin de gemeente bij elkaar komt om de Heere te danken voor de eerste oogst (eerstelingen) van de yams. Op de foto hieronder ziet u een vrouw die haar yams aan de stapel toevoegt.

Tàrsá tàxwe
Op woensdagavond hoor ik plotseling de kerkbel. Ik ben nergens van op de hoogte, dus ik informeer bij een paar mensen wat er gaat gebeuren. Het antwoord is verblijdend: de kerk heeft enkele weken besloten om ook doordeweekse diensten te houden. Er was namelijk meer behoefte aan kerkelijk contact! Het wordt een lange avond, van circa 7 tot 10 uur en de kerk zit helemaal vol. Het programma is een mix van veel zingen, bidden en het luisteren naar getuigenissen van een groep vrouwen die op vrouwenkamp waren geweest en vertelden over het werk van God dat ze gezien hadden. Ik kan lang niet alles volgen, omdat alles in Aramba wordt gesproken. Maar op een gegeven moment spits ik mijn oren, als ik de woorden tàrsá tàxwe hoor. Er wordt gevraagd waarvoor gebeden kan worden en één van de vrouwen antwoord met deze woorden: dat de Bijbel een tàrsá tàxwe, ofwel een levend Woord mag worden! En met instemming wordt dat gebedspunt ontvangen.

Ik ben ontroerd. Dit is een antwoord van God op ons gebed! En mijn gedachten beginnen te malen: de mensen beseffen dat de Bijbel het levend Woord van God is, maar zo ervaren de mensen de Bijbel blijkbaar (nog) niet. Zou er een verband zijn met het feit dat de Bijbel niet in hun eigen taal, maar in het moeilijke Engels gelezen wordt? Bestaat er een verband tussen de geringe zeggingskracht van de Engelse Bijbel en de lage opkomst in de kerk? Ik had geen sterkere bemoediging kunnen krijgen aan het begin van mijn verblijf in Aramba, om dóór te gaan met het vertaalwerk voor deze mensen.

Het Woord gaat open
In het weekend word ik gevraagd om op zondag het Woord uit te leggen. Ik besluit te spreken over de Bijbel als levend Woord van God. Aan de hand van Filippenzen 2:1-11 staan we stil bij het levend geworden Woord, Jezus Christus, Die Zich niet voorstond op Zijn Goddelijkheid, maar Zich vernederde door mens te worden. De toepassing vinden we in vs. 5: Want dat gevoelen zij in u, hetwelk ook in Christus Jesus was (SV) of: Laat daarom die gezindheid in u zijn die ook in Christus Jezus was (HSV). Om welk gevoelen, om welke gezindheid gaat het hier? Om die van nederigheid.

Ik spreek in het Engels en terwijl ik luister hoe mijn vriend Katawer het in Aramba vertaalt, zie ik de gemeente aandachtig luisteren. En ik bid dat Gods Woord beslag mag leggen op deze mensen.

De volgende dag word ik gevraagd of ik op woensdag weer het Woord wil uitleggen en zondag weer. En opnieuw worden de diensten goed bezocht. Ik realiseer me dat ook dit antwoorden zijn op ons gebed. Er is meer honger en dorst naar het Woord van God dan we aanvankelijk hadden gezien.

De kerk zit vol

Afscheidsmaaltijd
Aan het eind van de twee weken is het tijd van afscheid nemen. In Aramba gebeurt dat met een gezamenlijke afscheidsmaaltijd in de kerk. Daar had ik er al drie van meegemaakt, maar deze vierde sloeg alles. De opkomst was overweldigend, zodanig dat we moesten uitwijken naar het veld buiten de kerk, omdat de kerk te klein was. Ik ervoer dat er een klik gekomen was met deze mensen en dat dit ook wederzijds was. Maar het mooiste komt nog.

Tijdens een van de gebruikelijke afscheidsspeeches was er ook een speech van een van de dorpsoudsten. Hij spreekt geen woord Engels, maar met mijn gebrekkige Aramba-kennis en zijn uitbundige gebaren begrijp ik al snel dat hij refereert aan het thema van nederigheid van de eerste zondag. Later begrijp ik dat hij geraakt was door dat thema van nederigheid en mij bedankte voor deze Bijbelse boodschap.

Bijzondere eieren …

3 reacties

Eieren zijn prijzig in Ukarumpa en bovendien zitten er tussen de eieren uit de winkel ook heel regelmatig rotte exemplaren. Voor ons een belangrijke reden om zelf kippen te houden. Bijkomende voordelen zijn dat we op die manier zekerder zijn van onze voorraad eieren en dat het heel educatief is voor de kinderen. Ze spelen met de kippen, zorgen voor eten en drinken en … ze treuren om de kippen die dood gaan. Om nog maar niet te spreken van de vele betekenisvolle gesprekjes die ontstaan bij al het wel en wee van de dieren.

Om het kippenaantal op peil te houden, probeer ik (Erna) af en toe uit te breiden door kuikentjes uit te broeden. We kunnen hier op het centrum alleen geen haan houden. Daarom proberen we af en toe bevruchte eieren te kopen vanuit naburige dorpen. Dat lukt lang niet altijd. Kippen houden in de dorpen is lastiger dan het lijkt. Het liefst lopen de kippen natuurlijk los, maar dan lopen ze het risico gestolen te worden of aangevallen door loslopende honden. Kuikens die buiten lopen, worden ook vanuit de lucht aangevallen door roofvogels. Kippen binnen houden is ook lastig, want dan heb je een goed hok nodig. Echt goed, want uit ervaring weten we dat honden gewoon dwars door een simpele laag kwartjesgaas heen breken. En je moet ze natuurlijk dan ook zelf eten geven.

Broedeieren kopen lukt dus lang niet altijd, maar deze keer hadden we geluk en kochten we 12 kleine witte eitjes, netjes in een eierdoosje. Gelijk maar onder onze broedse kip gelegd, die ze dankbaar bedekt en geduldig gaat zitten. De volgende dag blijkt er één ei uit het nest te zijn gerold en daarbij gebroken. Ruth ruimt het ei op en komt vertellen dat er iets harigs in zit. ‘Nee joh, dat kan niet. Kuikens beginnen pas na 24 uur broeden te groeien en dan is er de eerste dagen nog nauwelijks iets te zien.’

Drie dagen later…. Drie springende kinderen voor mijn neus: ‘We hebben een kuikentje gezien! We hebben een kuikentje gezien!’ Ik weet zeker dat dat niet kan, zal vast een strootje zijn of zoiets. Toch maar even kijken… en warempel, we tellen al vijf kleine kuikentjes. En dat na vier dagen. Plotseling gaat me een lichtje branden. De 12 kleine witte eitjes, zo schattig in het eierdoosje, waren natuurlijk al ruim 2 weken bebroed toen ik ze kocht! Gelukkig hebben we ze gelijk onder onze hen gelegd. Nu zijn er vijf uitgekomen. Zouden de andere zes het overleefd hebben en nog uitkomen? Of waren die misschien nog niet bebroed?

Voor onze kinderen is het een feestje. Ze genieten van de schattige kleine kopjes die steeds nieuwsgierig te voorschijn komen, en het is zo spannend hoeveel het er uiteindelijk zullen zijn. En dat op de laatste dag van de schoolvakantie, wat een verrassing!

Onwillekeurig denk ik aan iets wat we hier in Ukarumpa nog wel eens tegen elkaar zeggen bij plannen en plannen maken: ‘Plannen zijn er om veranderd te worden’. Want het gaat hier vaak zo anders dan je denkt of dan je plant of zelfs anders dan je had kunnen bedenken. Hoe waar is dat hier! Hoe waar, niet alleen hier in Ukarumpa en nu met de kuikentjes, maar ook voor zoveel mensen over de hele wereld. In Nederland lijkt het leven misschien nog wel aardig maakbaar. Hoewel?

Is het erg als ons leven anders gaat dan we hadden gedacht? Is het belangrijk om controle te hebben over ons leven? In Gethsemane gaf Jezus de controle over Zijn leven in de handen van Zijn Vader: ‘niet Mijn wil, maar Uw wil geschiede!’ Zoals het voor Hem gold, zo geldt het ook voor ons die Hem volgen: we hoeven ons leven niet in eigen hand te houden, liever niet zelfs. We zijn zo veel beter af als we ons leven laten leiden en besturen door onze hemelse Vader. Schuilen onder Zijn zorgzame vleugels en volgen in gehoorzaamheid, ook al gaat dat dwars tegen onze planning in. Gods planning faalt nooit!

Foto-impressie Aramba (vervolg)

2 reacties

In januari 2017 hebben we drie weken in Kiriwo gewoond, één van de vijf Aramba-dorpen. Dit keer willen we met een selectie foto’s een impressie geven van ons leven en werk onder de Aramba. Lees ook de eerste helft van de deze foto-impressie.

Deze vrouw geeft ons regelmatig eten uit haar tuin en op onze beurt geven wij haar een brood en wat pindakaas – witte-mensen-eten. In Aramba, zoals vrijwel alle culturen in Papoea-Nieuw-Guinea is uitwisseling van eten erg belangrijk.

In het vorige weblog hebben we foto’s laten zien van Aramba keukens. Onze keuken zag er (gelukkig) wat anders uit. Het zendingshuis is zo’n 35 jaar geleden gebouwd, en hoewel er veel kapot was, waren we ontzettend dankbaar dat we er gebruik van konden maken.

Een klamboe (of muskietennet) is geen overbodige luxe. Ruth heeft de nodige avonturen beleefd in haar klamboe: één keer schrok ze wakker van een muis in haar klamboe die er niet meer uit kon en een andere keer schrok ze van ‘vuurtjes’ op haar klamboe. Ze had gelijk: het waren dode vuurvliegjes die niet opgewassen waren tegen de geïmpregneerde klamboe, maar nog wel licht bleven geven!

De kinderen hebben van de internationale school uit Ukarumpa schoolwerk meegekregen, zodat ze bij terugkomst weer kunnen aansluiten. En juf Carlijn zorgt elke dag voor de lessen!

Treintje spelen kan bijna overal (tenminste, als er stoelen zijn).

Bijbelvertaler Katawer en zijn vrouw drinken een bakje koffie mee, iets wat ze normaal niet hebben en dus erg van genieten.

Michel in gesprek met Sawiyam, een andere Aramba Bijbelvertaler.

Er is een betrokken team van Aramba Bijbelvertalers. Voor sommigen is het wel twee dagen reizen om in ons dorp te komen. Michel heeft een goede start kunnen maken met het trainen van het vertaalteam. Dit trainen is nodig zodat straks het vertaalwerk beter kan verlopen.

Ook heeft Michel samen met het vertaalteam nagedacht over de spelling van het Aramba. Een goede spelling is belangrijk, vooral ook omdat het anders te moeilijk wordt voor mensen om te leren lezen.

Het kerkgebouw is voorzien van perfecte airconditioning. We zijn verrast door het bestaan van een levende gemeente, en danken de Heere daarvoor.

De mannen en vrouwen zitten netjes gescheiden.

Ook de kinderen hebben een fijne tijd gehad. Hier zijn ze bezig met het maken van balletjes van palmbladeren.

Obadja is onze ‘brandweerman Sam’ en heeft zo zijn avonturen. Naast ons huis stond een tractor met een bijennest erin. Op een dag besluit hij om dat probleem wel eventjes in zijn eentje te fiksen: gewoon een paar emmers water eroverheen gooien. Zo gezegd, zo gedaan! Eén minuut later komt onze ‘brandweerman Sam’ gillend terug met een bijensteek.
Het buurmeisje vijftig meter verderop hoort hem gillen en begrijpt meteen wat er aan de hand is. In een mum van tijd heeft ze de juiste bladeren gevonden om de pijn voor onze held te verzachten.

Beteuterd en schuldbewust: wat was die kliederpartij in de modder leuk! Maar wat zou mama ervan vinden …?

… tijd om te gaan wassen in de rivier. Niet bepaald een straf en in werkelijkheid een van de hoogtepunten voor de kinderen. In Ukarumpa hebben we geen gelegenheid om te zwemmen, maar hier is het elke dag raak. Hannah heeft een geweldige ‘springplank’ gevonden (in de boom).

Mannen en vrouwen hebben verschillende plekken in de rivier om te wassen / zwemmen. Obadja is hier op de mannenplek. Kun je’m vinden?

De rivier wast alles af, ook de kleren en de vaat!

Hannah met haar vriendinnetje. Het is – zoals overal in de tropen – altijd vroeg (ongeveer 7 uur) donker.

En een man kan niet zonder een boog. Obadja kijkt aandachtig toe hoe deze man een boog voor hem maakt.

Maar dan moet je er nog mee leren schieten. Jong geleerd, oud gedaan! We zien uit naar het moment dat onze jager thuiskomt met vers geschoten wild…

Michel moet de volgende keer echt mee op jacht. Ze hebben een boog gemaakt en hier krijgt hij les om bovenhands (!) te schieten. Dames opgelet: stap nooit over de boog van een man!

Naast zijn pijl en boog, krijgt Michel er ook nog een tas bij, speciaal voor hem gemaakt met zijn eigen naam erop: ‘Michel Poaw’. Volgens Michel het bewijs dat de tas handgemaakt en heel speciaal is.

Tijd voor vertrek. Afscheid nemen is nooit leuk, maar we mogen terug zien op een rijke en gezegende tijd.

Nog éven bij de Aramba-meisjes zitten voordat het vliegtuig vertrekt.

En Obadja bij de jongens.

En dan gaan we echt: tot ziens!

Michel en Erna Pauw

Bijbelvertaalwerk in Papoea-Nieuw-Guinea