Verzoening tussen twee broeders

Vrede in de vallei

Let op: dit blog is per abuis niet eerder gepubliceerd, maar de inhoud is nog steeds ontzettend mooi. 

Onlangs was ik (Michel) getuige van een geweldige gebeurtenis in onze vallei. Hieronder volgt de vertaling van een officieel persbericht van onze organisatie SIL PNG.

dominee bemiddelt in conflict
Een predikant die heeft bemiddeld, spreekt de beide partijen toe

Geschiedenis van het conflict

“Een plaatselijk dorp in de buurt van het SIL-PNG centrum in Ukarumpa heeft een staakt-het-vuren ondertekend, een belangrijke eerste stap naar duurzame vrede. Het conflict duurt al verschillende generaties en laaide op in augustus 2018. Dit had gevolgen voor werknemers en tijdelijke werknemers van beide kanten van het conflict die in Ukarumpa werkten. In 2018 en 2019 faciliteerde SIL-PNG personeelsbijeenkomsten waarin werd onderzocht hoe de risico’s voor al het personeel konden worden beperkt.
In juli 2019 vond echter een veiligheidsincident plaats in Ukarumpa, dat in verband stond met dit conflict. Als gevolg hiervan werden werknemers uit het vechtdorp 60 dagen ontslagen (dit had ook betrekking op contractloze werknemers). Ze kregen te horen dat ze weer aan het werk zouden mogen als de gevechten zouden stoppen en binnen die periode een staakt-het-vuren werd ondertekend. Dit gebeurde niet en in de maanden die volgden werd er opnieuw gevochten.
In maart 2020 vond een ceremonie plaats waarbij beide partijen hun wapens braken in aanwezigheid van kerk- en regeringsleiders. Op 31 augustus 2020 kwamen beide partijen bijeen op hun districtkantoor om een formeel staakt-het-vuren te ondertekenen.
Aiyura Valley gemeenschappen en leiders, waaronder het Ukarumpa Centrum, hebben gebeden voor en gewerkt aan een vreedzame oplossing. Prijs God voor dit staakt-het-vuren en bid om herstel en blijvende vrede.”

Verzoening tussen broeders van hetzelfde huis

Omdat ik toevallig een goede camera bij me had, werd mij gevraagd om foto’s te nemen. Ontroerend was de foto die hier rechts getoond wordt: twee broeders van eenzelfde familie die jarenlang in een spiraal van geweld hebben geleefd en nu voor het eerst in al die tijd in het publiek (er
Verzoening tussen twee broeders

waren honderden toeschouwers!) een officiële stap richting verzoening zetten.
Na de nodige ceremoniële toespraken, werd een officieel staakt-het-vuren afgekondigd, waarna de broeders elkaar omhelsden en samen een  overeenkomst tekenden.

Impact voor ons gezin

Deze vreugdevolle gebeurtenis heeft ook direct impact gehad op ons gezin. Want onze tuinman Duya kwam uit dit dorp waar gevochten werd. En vanwege de maatregelen van onze organisatie mocht hij al sinds juli 2019 niet meer bij ons werken. Duya was ook bij de ceremonie aanwezig, samen met zijn vrouw Doris en zijn zoon Demas. Het was een hartelijk weerzien na een jaar van noodgedwongen afstand! Als vanouds werkt hij nu weer één dag in de week in onze tuin en brengt hij ons traditiegetrouw elke week een emmertje verse aardbeien.

Onze tuinman Duya met zijn vrouw Doris en hun zoon Demas

Tropische vruchten en meer

Vandaag (8 juni) is een officiële vrije dag in Papoea-Nieuw-Guinea: Queen’s Birthday. Koningin Elizabeth is namelijk niet alleen koningin van Engeland, maar ook van 15 andere landen in de ‘gemenebest van naties’, een vrijwillig samenwerkingsverband van vooral voormalige koloniën. Hoewel Papoea-Nieuw-Guinea vanaf 1975 onafhankelijk is, is koningin Elizabeth nog steeds een vooral symbolisch staatshoofd en daarom hebben wij dus vandaag vrij. Niet dat er uitgebreid feest gevierd wordt, maar de vrije dag is welkom. Veel mensen gebruiken die om extra in hun tuin te werken, want de meeste mensen in PNG leven vooral van de opbrengst van hun eigen tuinen. Zoete aardappel is in de hooglanden van PNG (waar wij wonen) het belangrijkste gewas. Het groeit hier goed en het is gezond en voedzaam.

Onze kinderen zijn nog steeds geen fan van zoete aardappel, maar wij proberen het sindskort wat vaker op tafel te zetten. Het smaakt lekker, gewokt in wat olie en zout, samen met jonge bladeren van de chaoyteplant. Deze klimplant groeit ook in onze tuin en we beginnen hem steeds meer te waarderen. Het is een vrucht die tot de verbeelding spreekt: hij heeft de vorm van een peer maar heeft venijnige stekels. Vandaar dat hij in het Engels ook wel ‘stekelige peer’ wordt genoemd. Anderen vertellen dat het de structuur van appel heeft en dat je er zelfs een zogenaamde appeltaart mee kunt maken als je er maar genoeg kaneel door doet. Het heeft ons echter nog nooit overtuigd. De smaak heeft – na bakken – meer weg van courgette.

De prikkelige peer

Loquats aan de boom

Lois vindt ze heerlijk!

Onlangs hebben we een vrucht in onze tuin ‘ontdekt.’ Eentje die we eerder niet zo in de gaten hadden. In het Tok Pisin heet de vrucht ‘zes maanden’, omdat de boom elk half jaar vrucht draagt, in het Nederlands heten de vruchten ‘loquats’. Het zijn kleine vruchten met grote pitten, die smaken naar een mix van pruim, perzik en peer. Lois is een slechte fruiteter, maar bananen – ook uit onze eigen tuin – en loquats gaan er af en toe wel in.

Corona in PNG lijkt erg mee te vallen, er zijn officieel in het totaal maar 8 gevallen geweest en de mensen die het betrof zijn allemaal hersteld. We zijn sinds eind maart in isolatie, maar de regels worden – net als in Nederland – langzaam steeds verder versoepeld. Het opleidingscentrum is nog steeds gesloten en het bezoeken van de Aramba mensen is nu helaas niet mogelijk. Maar Michel kan nog lang vooruit met het werk aan de Aramba grammatica en dat helpt hem weer om de taal beter te begrijpen. Ook heeft hij nu alle tijd om nieuwe cursussen te schrijvenvoor inheemse vertalers voor als het Opleidingscentrum weer open gaat.

Obadja zit thuis te rekenen aan zijn bureau

Erna is met de kinderen begonnen aan de laatste week van thuisonderwijs, want ook hier zijn de scholen sinds eind maart gesloten. Hierna komt er een lange, verlengde zomervakantie en dan gaan bij leven en welzijn de scholen half augustus weer open.

Een hartelijke groet uit PNG!

Michel & Erna
Hannah – Ruth – Obadja – Josia – Lois

In isolatie in Papoea-Nieuw-Guinea

Van drukte naar tumult

Sinds het verlof van mijn leidinggevende in juni 2019, heb ik (Michel) zijn taken als manager van het Opleidingscentrum erbij genomen. In die rol heb ik een hoop geleerd, maar de combinatie van taken was verre van ideaal en de laatste maanden zijn dan ook eigenlijk veel te druk geweest. Aan die drukte kwam vorige week een plotseling einde …

Tumult
Via het nieuws zijn we uitgebreid op de hoogte gehouden van wat er in de wereld rondgaat. Aangrijpend hoe heel Europa en eigenlijk heel de wereld ‘op slot’ zit. We begrijpen dat ook in Nederland het hele maatschappelijke, sociale en economische leven is ontwricht. En dat door zo’n microscopisch klein virus wat Corona heet. Wat zijn we als mens toch eigenlijk maar klein en kwetsbaar!
Covid-19 heeft inmiddels ook Papoea-Nieuw-Guinea bereikt. Nadat er één geval van Corona besmetting in het land was geconstateerd, buitelden de nieuwe ontwikkelingen over elkaar heen. Stonden we drie weken geleden nog een beetje aan de zijlijn mee te kijken naar wat er op het wereldtoneel gebeurde, inmiddels zitten we al bijna twee weken in zelf-isolatie!
Het opleidingsdepartement was het eerste dat ging sluiten. We moesten toekomstige cursussen annuleren, lopende cursussen stopzetten en in allerijl oplossingen zoeken om de studenten efficiënt naar huis te laten terugkeren. Helaas is dat voor drie studenten niet gelukt, omdat hun thuis te afgelegen is. Eén van deze drie studenten is Sawiyam, een van onze Aramba-vertalers. Ze maken echter van de nood een deugd en zijn alle drie druk bezig met hun vertaalproject. De twee andere studenten komen overigens uit een taalgroep (Opao) waarin nog geen enkel Bijbelvers in de eigen taal beschikbaar is. Zij zijn nu voor het eerst begonnen aan hun eigen vertaalproject!

Drie studenten geïsoleerd in Ukarumpa.

Van tumult naar rust
In de opeenstapeling van gebeurtenissen kregen we van Wycliffe Nederland een dringende e-mail waarin opgeroepen werd om een weloverwogen beslissing te nemen om óf terug te keren naar ons thuisland óf te blijven in het land waar we op dit moment zijn.
Na alle voors en tegens biddend te hebben overwogen, zijn we tot de moeilijke beslissing gekomen om in Papoea-Nieuw-Guinea te blijven. Inmiddels zijn er voor ons ook geen (reis)mogelijkheden meer om terug te keren naar Nederland. De meeste collega’s van ons hebben dezelfde beslissing genomen, terwijl andere collega’s vanwege hun leeftijd of medische omstandigheden niet eens de keuze hadden, maar terug moesten keren.
Ondertussen blijft het hier een kwetsbare situatie, omdat de gezondheidszorg hier niet zo goed is als bijvoorbeeld in Nederland. Jullie gebed voor Papoea-Nieuw-Guinea wordt zeer op prijs gesteld.

En toen werd het rustig. Sinds afgelopen maandag is er een nationaal reisverbod afgekondigd en zit ons hele centrum in zelf-isolatie. Als gezin proberen we nieuwe routine te vinden, net als jullie in Nederland. Niet altijd even gemakkelijk, maar het is niet anders.

Lois met Tijger

Josia als dokter

Nieuwe routine
Gelukkig viel het begin van de isolatie–periode vrijwel samen met het begin van de vakantie, zodat we niet halsoverkop met thuisonderwijs hoefden te beginnen. Dat gaat volgende week wel gebeuren. Ondertussen hebben de kinderen nog een weekje vakantie en vermaken ze zich in en rondom het huis.

 

 

 

Aramba-grammatica
Zelf ben ik (Michel) eigenlijk best opgelucht, want na een hectisch jaar heb ik eindelijk heel veel tijd om te werken aan het Aramba-vertaalproject en het ontwikkelen van cursusmateriaal. Het laatste heb ik even opzij gezet, zodat ik me in de afgelopen weken kon focusen op het schrijven van een Aramba-grammatica, één van de vereisten van een vertaalproject. Daarover later meer.

Tot slot
In de dagen dat we moesten besluiten over blijven of terugkeren naar Nederland, zijn we erg gesterkt door de retorische vraag van Jezus in Matth. 6:27 en die geven we graag eenvoudigweg door. Wat we ook besluiten, welke maatregelen we ook treffen, uiteindelijk mogen we ons geheel en al toevertrouwen aan onze hemelse Vader die de dagen van ons leven kent.

Matt. 6:27 Wie toch van u kan met bezorgd te zijn één el aan zijn [levens]lengte toevoegen?

Onverwachts naar Cairns

Ik sla mijn ogen op naar U, Die in de hemel zit! (Psalm 123:1).

Een aantal weken geleden zat Erna rustig op de bank, toen ze gedurende een paar seconden – plotseling en zonder aanleiding – het gevoel had haar bewustzijn te verliezen, zoals flauwvallen, maar dan intenser. Dit werd gevolgd door hartkloppingen. Mede gezien Erna’s medische voorgeschiedenis, werd door artsen van de kliniek besloten dat ze hiervoor naar Cairns moest.

Erna in het ziekenhuis

Erna is drie dagen opgenomen geweest op de afdeling Cardiologie in het ziekenhuis in Cairns. Daarbij zijn gelukkig geen afwijkingen aan haar hart gevonden. Omdat er mogelijk toch een (potentieel ernstige) ritmestoornis is geweest, is er een kleine hartritmemonitor onder haar huid geimplanteerd, die de komende 3 jaar haar hartritme registreert. Mocht zich een ritmestoornis voordoen, dan kan gekeken worden naar het soort ritmestoornis en dan kan dat vervolgens behandeld worden.
Goed nieuws is dat het bloedvat naar de hersenen, wat anderhalf jaar geleden dicht zat en een klein herseninfarct veroorzaakte, genezen is!

Met Obadja gaat het goed (via Whatsapp)

Skypen met Hannah en Ruth

Het was schrikken om zo plotseling naar Cairns te moeten gaan, en helemaal om de oudste drie kinderen bij kennissen achter te moeten laten in Ukarumpa. Dat was eerst heel moeilijk. Maar wat is het dan fijn om via Skype en Whatsapp ‘gewoon’ met hen te kunnen spreken en hen te kunnen zien en horen! Al snel kregen we goede berichten van hen, en hoorden we dat het goed ging. Dat hielp enorm.

Het was moeilijk, maar: Mijn hulp is van de HEERE, Die hemel en aarde gemaakt heeft (Psalm 121:2). De wetenschap in handen te zijn van de Schepper van hemel en aarde gaf vrede en rust. Zeker weten staat hij ook boven onze gezondheid! Vlak voor de implantatie van de hartrimtemonitor zei iemand tegen Erna: You are in great hands. Natuurlijk werd daarmee de dokter bedoeld, maar voor Erna had het een dubbele betekenis!

Josia en Lois genieten van het ‘Westen’

Het was ook bijzonder om er zo ‘ongepland’ even tussenuit te zijn met de jongste twee. We voelden ons 10 jaar jonger, toen we ook alleen maar voor twee kleine kinderen hoefden te zorgen!

Samen in Cairns

We zijn blij dat we ondertussen weer terug zijn in Ukarumpa, samen met de andere kinderen, en dat we weer terecht zijn gekomen in ons normale ritme.

Een hartelijke groet uit Ukarumpa!

Michel & Erna,
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en Lois

 

Vakantie in Aramba

Zomervakantie in Papoea-Nieuw-Guinea. Eerlijk gezegd kunnen we beter spreken van een ‘wintervakantie,’ want aan het zuidelijk halfrond zitten we nu in de koudste maanden van het jaar. Vooral ’s morgens en ’s avonds kan het erg koud zijn en hebben we echt een warm fleece vest nodig. Maar nu de scholen hier eind juli al zijn gestart, hebben we gelegenheid om weer een weblog te schrijven. De vorige keer schreven we over ons werk, dit keer gaat het vooral over de kinderen en hun ‘wintervakantie.’

Het grootste deel van de vakantie waren we in Aramba en daarna nog twee weken thuis in Ukarumpa. Aramba was natuurlijk niet bepaald een doorsnee vakantiebestemming. Wat hebben de kinderen er gedaan?     

Elke dag begonnen we met een stukje uit het cursusboek ‘Hero Training Camp’ (https://www.biblicalparenting.org/kidsconscience.asp). Dit is een cursus die kortgezegd bedoeld is om kinderen te leren een held te zijn vanuit Bijbels perspectief. Een soort Vakantie Bijbel Club, dus. Ook al was het vakantie, daarna werkten we aan onze lessen Nederlands, want die vallen buiten het reguliere schoolprogramma. Na deze lessen: vrije tijd!

Naast het huis stond een oude, verroeste tractor, tot groot plezier van heel veel kinderen en Josia.

Alle kinderen kregen een op maat gemaakte pijl en boog. Daar hoorde natuurlijk een jungletocht bij om de pijlen en bogen uit te proberen. Precies toen Michel een foto wilde gaan maken, kwam daar zomaar een echte jager langs, die ook wel op de foto wilde poseren. De Aramba leven voor een groot deel van de jacht en het is maar goed dat de Aramba vaak meer succes hebben dan onze kinderen, al had deze jager op die dag net pech …

 

Hannah en Ruth vonden het gezellig om met hun vriendinnetjes onder het huis te zitten als daar een vuur was. Gelukkig hadden we deze keer een gasfles en een tweepitstoestelletje, maar een paar keer hebben we toch nog open vuur gebruikt om een cake te kunnen bakken. Die grote pan op het vuurtje functioneert daarbij als een oventje.

Een van de hoogtepunten: zwemmen in de rivier. Omdat dat voor de meeste mensen tegelijk de badkamer is, zijn er gescheiden mannen- en vrouwenplekken.

Josia is er klaar voor!

 

Maar wat doe je als je tijdens een flinke wandeling een duik hebt genomen en je (natuurlijk) geen handdoek bij je hebt? Gewoon een vuurtje maken, opwarmen en droog worden!

Weer een vuurtje, maar deze keer om spekjes te roosteren achter ons huis ter gelegenheid van Ruth’s verjaardag.

Groetjes van Lois! De twee staartjes waren i.v.m. de hitte nodig, maar ze staan ook wel heel schattig!

Ons verblijf in Aramba zit erop en we gaan terug naar Ukarumpa. In meerdere opzichten was het een bijzondere vakantie, voor ons en voor de kinderen. Onze kinderen beleven het echter niet als ‘zo bijzonder.’ Voor hen is dit ‘normaal’ en onze kinderen dromen juist van Nederland, van onbeperkt appels eten, van rode herfstbladeren, van attracties en musea en van opa’s en oma’s …

Thuis in Ukarumpa werden we verrast door de komst van een aantal caviababies. Erg leuk dat het nog even vakantie was. En zo hadden we ook nog de tijd om bij te komen van Aramba en te genieten van de ‘luxe’ van lampen in huis die het altijd en allemaal doen en van een grote tuin met trampoline.

En nu is het schooljaar van ‘Ukarumpa International School’ weer begonnen. Hannah gaat naar de middelbare ‘grade 7’ (klas 1), Ruth naar ‘grade 5’ (groep 7), Obadja naar ‘grade 3’ (groep 5) en Josia naar ‘kapul’ (groep 1, vernoemd naar een soort boomkangaroe).

Hartelijke groet,
Michel & Erna
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en Lois