Tag archieven: Kinderen

Terug uit Aramba

Daar zijn we weer, terug uit Aramba. In januari was Michel teleurgesteld teruggekeerd uit het dorp, vanwege het gebrek aan betrokkenheid van de bevolking. We hebben veel gebeden of dat mocht veranderen en dat gebed is verhoort! Het dorp bruiste dit keer van betrokkenheid. In deze blog een korte impressie van de belangrijkste gebeurtenissen. In een vervolgblog zullen we op een aantal van deze gebeurtenissen inzoomen.

Sinds het begin van ons werk onder de Aramba-mensen, heeft Michel vooral geïnvesteerd in het leren van de taal, de cultuur en het trainen van de vertalers. Het was daarom heel bijzonder dat hij dit keer met het eigenlijke vertaalwerk kon beginnen! Momenteel ligt er een conceptvertaling van het hele Nieuwe Testament en Michel’s taak is om die conceptvertaling grondig te controleren aan de hand van de grondtaal. Dit heet een exegetische controle, waarbij Michel de rol van exegetisch vertaaladviseur heeft. Maar liefst twintig mensen, verdeeld in twee groepen van tien, waren beschikbaar om gedurende twee weken geduldig antwoord te geven op de talloze vragen van Michel.
Samen hebben zij de brieven 2 en 3 Johannes en de eerste vier hoofdstukken van Markus gecontroleerd.

Terwijl de ene groep bezig was met checken, was de andere groep bezig met onderhoud aan het zendingshuis. Het huis had namelijk ontzettend veel last van vleermuizen én hun ontlasting. Grote delen van de buitenmuur zijn vervangen en het huis is rondom weer voorzien van nieuw vliegengaas om de grootste insecten buiten de deur te houden.
Herkennen jullie één van de harde werkers?

Onze Amerikaanse collega Julia heeft gedurende twee weken een opfriscursus alfabetiseringswerk gegeven, aan maar liefst 35 geïnteresseerden. Het doel was om het alfabetiseringswerk weer een impuls te geven en aan het eind van de cursus hebben de Aramba deelnemers concrete plannen gemaakt over hoe ze de komende maanden volwassenen en/of kinderen gaan leren lezen en schrijven in Aramba. Op de foto zijn de cursisten bezig om van kartonnen dozen letterkaartjes te maken, die ze na de cursus willen gebruiken om weer anderen te leren lezen in het Aramba.

Bij het afscheid kreeg Lois een traditioneel Aramba gras rokje.

Afscheid nemen was moeilijk en we drukten vele mensen de hand. Maar we zijn dankbaar voor het vele werk dat gedaan mocht worden. Ook zijn we bemoedigd door het grote verlangen naar een eigen Bijbel. De Aramba willen een Bijbel in hun eigen taal, omdat ze geloven dat ze God dan meer zullen kennen!
We zouden nog kunnen schrijven over Mormonen, een preekmarathon van 6,5 uur, overleden Papoea-Nieuw-Guineeërs die als blanke in het leven terugkeren, een nieuw vertaalproject, maar dat bewaren we voor een later vervolg…

Hartelijke groet,

Michel & Erna
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en Lois

Waarom zou je slapen, als je wakker bent?

[block]Josia heeft dikke pret, midden in de nacht…
Gelukkig weten we ondertussen dat dit tijdelijk is en dat het met ongeveer een week over is, maar vooralsnog zijn we ’s nachts veel op en ook daardoor erg moe overdag.

We mogen terugzien op een goede en voorspoedige reis. Van deur tot deur duurde de reis ongeveer 42 uur. We brachten twee nachten door in het vliegtuig en moesten drie keer overstappen, in Frankfurt, Singapore en Port Moresby. De kinderen zijn erg flink geweest.

Op woensdagmiddag kwamen we thuis en de volgende morgen werd Josia ziek, hij heeft zo’n acht keer overgegeven, over zijn kleren, zijn bed en de bank. En hoewel we eigenlijk al wel genoeg was hadden na zo’n lange reis, waren we ontzettend dankbaar dat dit niet onderweg was gebeurd. Dit is de derde keer dat we precies voor of na de reis zieke kinderen hebben, maar niet onderweg. Hoe bijzonder, weer heeft de Heere ons bewaard voor zieke kinderen in het vliegtuig. Josia is al weer helemaal beter, zoals ook op de foto wel te zien is.

Het is fijn om weer thuis te zijn. We genieten van de zon, de vogels, de bloemen en de hartelijkheid waarmee we hier weer werden onthaald. In Ukarumpa bestaat de geweldige traditie dat er drie dagen lang voor eten wordt gezorgd voor degenen die terugkomen van verlof. Geen overbodige luxe overigens, als je worstelt met een jetlag. Tegelijk doet het ook denken aan de vele mensen die tijdens ons verlof voor ons hebben klaargestaan. Nogmaals hartelijk dank!

We zullen nog wel even bezig zijn met uitrusten, koffers uitpakken en settelen. Maar we mogen weer verder met ons werk op het opleidingscentrum en met het Bijbelvertaalwerk voor de Aramba mensen. Bijzonder, zeker na alles wat er in ons verlof is gebeurd.

Een hartelijke groet vanuit Ukarumpa!

Michel & Erna Pauw
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en Lois

Weer thuis in Nederland

Na een lange reis van vier dagen, inclusief tussenstops en overstappen, zijn we dan eindelijk weer in Woudenberg beland. Zo’n reis is spannend, vermoeiend en heeft toch ook weer zijn leuke en grappige kanten. In Hongkong trekken we met meer dan één kind altijd de aandacht als we over het vliegveld lopen. Camera’s worden tevoorschijn gehaald en vriendelijke Chinezen proberen maatjes te worden met de kinderen. In het vliegtuig is het altijd weer een verrassing wat we voor eten krijgen en er is overal natuurlijk zoveel te zien. Op de langste vlucht, van Hongkong naar Frankfurt, waren we gezegend met maar liefst 10 extra, onbenutte zitplaatsen, waardoor de kinderen lekker languit konden slapen, in plaats van zittend in een stoel.
20171025 - Josia in vliegtuigNu zijn we weer in Woudenberg en dat voelt als vanouds: opgehaald en begroet door familie, op zondag naar de eigen gemeente, op maandag naar de vertrouwde Wartburg en op dinsdag zelfs opa en oma morgen op school! We willen iedereen hartelijk bedanken die eraan heeft bijgedragen om onze overgang naar Nederland zo gemakkelijk mogelijk te maken: familie, vrienden, gemeenteleden, jufs en meesters, klasgenootjes, ontmoetingen in de gemeente, bij het koffiedrinken na de dienst, in de winkel, op school, aan huis, via email of anderszins.

Op dit moment zijn we hard bezig om onze jetlag weg te werken. Het blijft een raar fenomeen om aan het einde van de middag plotseling van de ene op de andere minuut overvallen te worden door zo’n enorme vermoeidheid dat je denkt dat je een hele dag kunt slapen. Maar midden in de nacht ben je toch weer klaar wakker. Men zegt dat je voor elk uur tijdsverschil een dag nodig hebt om in het normale ritme te komen. Bij ons komt dat neer op acht dagen. Dat klopt wel zo’n beetje met onze ervaring, maar we hopen er altijd weer op dat het dit keer iets sneller gaat.

Een van de meest gestelde vragen die we krijgen, is: ‘Hoe is het weer om in Nederland te zijn?’ Afhankelijk van de context geven we dan verschillende antwoorden. Soms benadrukken we het vertrouwde, zoals hierboven beschreven. Andere keren benadrukken we het ‘lekkere’, zoals bruin brood met kaas of het eerste wat Josia ’s morgens zegt, als hij wakker wordt: pepernoten! Mensen denken vaak dat we het hier wel koud zullen vinden, maar mooier oktoberweer kunnen we ons in Nederland nauwelijks voorstellen. Daarbij is het ook genieten van de kleurrijke herfst.

Dit keer willen we de vraag ook eens van een ander gezichtspunt bekijken. En dat is dat het met behoud van al het bovenstaande, ook heel vreemd is om weer in ons eigen land en woonplaats te zijn. Je moet weer aan zoveel dingen wennen: o ja, het stuur in de auto zit links en we rijden rechts. Bij het afslaan gaan nog steeds vaak de ruitenwissers aan, in plaats van het knipperlicht. Eén dag na aankomst reden we de Dorpsstraat in. We waren zo onder de indruk van de nieuwe parkeerplaats en de toegang daartoe dat we de borden over het hoofd zagen en plotseling tegen het verkeer in reden. Blijkbaar is het toch niet altijd even verstandig om te ‘doen wat we altijd zo hebben gedaan’. Zondagmorgen in de kerk, komt de kerkenraad binnen en zegt Obadja: ‘Zijn dat allemaal dominees?’ Winkelen is ook al zo vreemd: bij vrijwel elk product moet je kiezen welke variant je wilt. Wil je de goedkoopste of de beste, of – helemaal goed – de goedkoopste beste? Of toch maar de beste goedkoopste?
Het is ook een ontdekking – op zondagmorgen – om je te realiseren dat we nog helemaal geen Nederlands contant geld hebben, laat staan collectemunten.

Al met al overheerst de dankbaarheid, dat we veilig geland zijn op Nederlandse bodem. Dankbaar, dat we weer tussen de mensen mogen zijn die ons lief en dierbaar zijn. Dankbaar, dat het al die tijd met de zwangerschap van Erna zo goed is gegaan. In het licht van eerdere ervaringen, is dat altijd weer een wonder van genade.

In de komende tijd hopen we velen van u / jullie te ontmoeten en we zien uit naar een gezegende tijd in Woudenberg.

Hartelijke groet,

Michel en Erna,
Hannah, Ruth, Obadja, Josia en …

Bijzondere eieren …

Eieren zijn prijzig in Ukarumpa en bovendien zitten er tussen de eieren uit de winkel ook heel regelmatig rotte exemplaren. Voor ons een belangrijke reden om zelf kippen te houden. Bijkomende voordelen zijn dat we op die manier zekerder zijn van onze voorraad eieren en dat het heel educatief is voor de kinderen. Ze spelen met de kippen, zorgen voor eten en drinken en … ze treuren om de kippen die dood gaan. Om nog maar niet te spreken van de vele betekenisvolle gesprekjes die ontstaan bij al het wel en wee van de dieren.

IMG_3418Om het kippenaantal op peil te houden, probeer ik (Erna) af en toe uit te breiden door kuikentjes uit te broeden. We kunnen hier op het centrum alleen geen haan houden. Daarom proberen we af en toe bevruchte eieren te kopen vanuit naburige dorpen. Dat lukt lang niet altijd. Kippen houden in de dorpen is lastiger dan het lijkt. Het liefst lopen de kippen natuurlijk los, maar dan lopen ze het risico gestolen te worden of aangevallen door loslopende honden. Kuikens die buiten lopen, worden ook vanuit de lucht aangevallen door roofvogels. Kippen binnen houden is ook lastig, want dan heb je een goed hok nodig. Echt goed, want uit ervaring weten we dat honden gewoon dwars door een simpele laag kwartjesgaas heen breken. En je moet ze natuurlijk dan ook zelf eten geven.

weblog kip 1Broedeieren kopen lukt dus lang niet altijd, maar deze keer hadden we geluk en kochten we 12 kleine witte eitjes, netjes in een eierdoosje. Gelijk maar onder onze broedse kip gelegd, die ze dankbaar bedekt en geduldig gaat zitten. De volgende dag blijkt er één ei uit het nest te zijn gerold en daarbij gebroken. Ruth ruimt het ei op en komt vertellen dat er iets harigs in zit. ‘Nee joh, dat kan niet. Kuikens beginnen pas na 24 uur broeden te groeien en dan is er de eerste dagen nog nauwelijks iets te zien.’

Drie dagen later…. Drie springende kinderen voor mijn neus: ‘We hebben een kuikentje gezien! We hebben een kuikentje gezien!’ Ik weet zeker dat dat niet kan, zal vast een strootje zijn of zoiets. Toch maar even kijken… en warempel, we tellen al vijf kleine kuikentjes. En dat na vier dagen. Plotseling gaat me een lichtje branden. De 12 kleine witte eitjes, zo schattig in het eierdoosje, waren natuurlijk al ruim 2 weken bebroed toen ik ze kocht! Gelukkig hebben we ze gelijk onder onze hen gelegd. Nu zijn er vijf uitgekomen. Zouden de andere zes het overleefd hebben en nog uitkomen? Of waren die misschien nog niet bebroed?

weblog kip 2Voor onze kinderen is het een feestje. Ze genieten van de schattige kleine kopjes die steeds nieuwsgierig te voorschijn komen, en het is zo spannend hoeveel het er uiteindelijk zullen zijn. En dat op de laatste dag van de schoolvakantie, wat een verrassing!

Onwillekeurig denk ik aan iets wat we hier in Ukarumpa nog wel eens tegen elkaar zeggen bij plannen en plannen maken: ‘Plannen zijn er om veranderd te worden’. Want het gaat hier vaak zo anders dan je denkt of dan je plant of zelfs anders dan je had kunnen bedenken. Hoe waar is dat hier! Hoe waar, niet alleen hier in Ukarumpa en nu met de kuikentjes, maar ook voor zoveel mensen over de hele wereld. In Nederland lijkt het leven misschien nog wel aardig maakbaar. Hoewel?

Is het erg als ons leven anders gaat dan we hadden gedacht? Is het belangrijk om controle te hebben over ons leven? In Gethsemane gaf Jezus de controle over Zijn leven in de handen van Zijn Vader: ‘niet Mijn wil, maar Uw wil geschiede!’ Zoals het voor Hem gold, zo geldt het ook voor ons die Hem volgen: we hoeven ons leven niet in eigen hand te houden, liever niet zelfs. We zijn zo veel beter af als we ons leven laten leiden en besturen door onze hemelse Vader. Schuilen onder Zijn zorgzame vleugels en volgen in gehoorzaamheid, ook al gaat dat dwars tegen onze planning in. Gods planning faalt nooit!

Foto-impressie Aramba (vervolg)

Aramba-01

In januari 2017 hebben we drie weken in Kiriwo gewoond, één van de vijf Aramba-dorpen. Dit keer willen we met een selectie foto’s een impressie geven van ons leven en werk onder de Aramba. Lees ook de eerste helft van de deze foto-impressie.

Aramba-31

 

Deze vrouw geeft ons regelmatig eten uit haar tuin en op onze beurt geven wij haar een brood en wat pindakaas – witte-mensen-eten. In Aramba, zoals vrijwel alle culturen in Papoea-Nieuw-Guinea is uitwisseling van eten erg belangrijk.

Aramba-32

In het vorige weblog hebben we foto’s laten zien van Aramba keukens. Onze keuken zag er (gelukkig) wat anders uit. Het zendingshuis is zo’n 35 jaar geleden gebouwd, en hoewel er veel kapot was, waren we ontzettend dankbaar dat we er gebruik van konden maken.

Aramba-33

Een klamboe (of muskietennet) is geen overbodige luxe. Ruth heeft de nodige avonturen beleefd in haar klamboe: één keer schrok ze wakker van een muis in haar klamboe die er niet meer uit kon en een andere keer schrok ze van ‘vuurtjes’ op haar klamboe. Ze had gelijk: het waren dode vuurvliegjes die niet opgewassen waren tegen de geïmpregneerde klamboe, maar nog wel licht bleven geven!

Aramba-34

De kinderen hebben van de internationale school uit Ukarumpa schoolwerk meegekregen, zodat ze bij terugkomst weer kunnen aansluiten. En juf Carlijn zorgt elke dag voor de lessen!

Aramba-35

Treintje spelen kan bijna overal (tenminste, als er stoelen zijn).

Aramba-36

Bijbelvertaler Katawer en zijn vrouw drinken een bakje koffie mee, iets wat ze normaal niet hebben en dus erg van genieten.

Aramba-37

Michel in gesprek met Sawiyam, een andere Aramba Bijbelvertaler.

Aramba-38

Er is een betrokken team van Aramba Bijbelvertalers. Voor sommigen is het wel twee dagen reizen om in ons dorp te komen. Michel heeft een goede start kunnen maken met het trainen van het vertaalteam. Dit trainen is nodig zodat straks het vertaalwerk beter kan verlopen.

Aramba-39Ook heeft Michel samen met het vertaalteam nagedacht over de spelling van het Aramba. Een goede spelling is belangrijk, vooral ook omdat het anders te moeilijk wordt voor mensen om te leren lezen.

Aramba-40

Het kerkgebouw is voorzien van perfecte airconditioning. We zijn verrast door het bestaan van een levende gemeente, en danken de Heere daarvoor.

Aramba-41

De mannen en vrouwen zitten netjes gescheiden.

Aramba-42

Ook de kinderen hebben een fijne tijd gehad. Hier zijn ze bezig met het maken van balletjes van palmbladeren.

Aramba-43Obadja is onze ‘brandweerman Sam’ en heeft zo zijn avonturen. Naast ons huis stond een tractor met een bijennest erin. Op een dag besluit hij om dat probleem wel eventjes in zijn eentje te fiksen: gewoon een paar emmers water eroverheen gooien. Zo gezegd, zo gedaan! Eén minuut later komt onze ‘brandweerman Sam’ gillend terug met een bijensteek.
Het buurmeisje vijftig meter verderop hoort hem gillen en begrijpt meteen wat er aan de hand is. In een mum van tijd heeft ze de juiste bladeren gevonden om de pijn voor onze held te verzachten.

Aramba-44

Beteuterd en schuldbewust: wat was die kliederpartij in de modder leuk! Maar wat zou mama ervan vinden …?

Aramba-45… tijd om te gaan wassen in de rivier. Niet bepaald een straf en in werkelijkheid een van de hoogtepunten voor de kinderen. In Ukarumpa hebben we geen gelegenheid om te zwemmen, maar hier is het elke dag raak. Hannah heeft een geweldige ‘springplank’ gevonden (in de boom).

Aramba-46

Mannen en vrouwen hebben verschillende plekken in de rivier om te wassen / zwemmen. Obadja is hier op de mannenplek. Kun je’m vinden?

Aramba-47

De rivier wast alles af, ook de kleren en de vaat!

Aramba-48

Hannah met haar vriendinnetje. Het is – zoals overal in de tropen – altijd vroeg (ongeveer 7 uur) donker.

Aramba-49En een man kan niet zonder een boog. Obadja kijkt aandachtig toe hoe deze man een boog voor hem maakt.

Aramba-50Maar dan moet je er nog mee leren schieten. Jong geleerd, oud gedaan! We zien uit naar het moment dat onze jager thuiskomt met vers geschoten wild…

Aramba-51

Michel moet de volgende keer echt mee op jacht. Ze hebben een boog gemaakt en hier krijgt hij les om bovenhands (!) te schieten. Dames opgelet: stap nooit over de boog van een man!

Aramba-52

Naast zijn pijl en boog, krijgt Michel er ook nog een tas bij, speciaal voor hem gemaakt met zijn eigen naam erop: ‘Michel Poaw’. Volgens Michel het bewijs dat de tas handgemaakt en heel speciaal is.

Aramba-53

Tijd voor vertrek. Afscheid nemen is nooit leuk, maar we mogen terug zien op een rijke en gezegende tijd.

Aramba-54

Nog éven bij de Aramba-meisjes zitten voordat het vliegtuig vertrekt.

Aramba-55

En Obadja bij de jongens.

Aramba-56En dan gaan we echt: tot ziens!